Польский - легко! = Polski idzie jak z platka


МИНИСТЕРСТВО НАУКИ И ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ
Федеральное государственное автономное образовательное учреждение высшего образования ОМСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ им. Ф.М. ДОСТОЕВСКОГО






              ПОЛЬСКИЙ - ЛЕГКО!

          POLSKI IDZIE JAK Z PLATKA!
Учебно-методическое пособие по развитию навыков и умений устной и письменной речи на польском языке


                   © Зинковская Л. С., составление, 2023
                   © ФГАОУ ВО «ОмГУ им. Ф.М. Достоевского», 2023
ISBN 978-5-7779-2649-4





Омск

2023

УДК 811.162.1
ББК 81.2Пол - 923я05
     П538
Рецензенты:
д-р филол. наук, профессор кафедры русского языка и общего языкознания Тюменского государственного университета О.В. Трофимова;
канд. филол. наук, доцент кафедры русского языка, литературы и документных коммуникаций Омского государственного университета им. Ф.М. Достоевского М.А. Харламова

Составитель - Л.С. Зинковская



П538 Польский - легко! = Polski idzie jak zplatka : учебно-методическое пособие по развитию навыков и умений устной и письменной речи на польском языке / сост.: Л. С. Зинковская. - Омск : Издательство Омского государственного университета, 2023. - 1 CD-ROM. - Загл. с титул. экрана.
           ISBN 978-5-7779-2649-4
            В пособии представлены упражнения и тексты для развития навыков и умений устной и письменной речи на польском языке. Пособие охватывает 7 тематических разделов, предусмотренных типовой программой «Польский язык» для высших учебных заведений филологических специальностей для начального этапа изучения языка. Каждый раздел пособия содержит комплекс упражнений и заданий репродуктивно-продуктивного характера.
            Для студентов факультета филологии, переводоведения и медиакоммуникаций (направление подготовки 45.03.01 «Филология»).
УДК 811.162.1
ББК 81.2Пол - 923я05

Текстовое электронное издание Самостоятельное электронное издание

Минимальные системные требования:
процессор с частотой 1,3 ГГц или выше; ОЗУ 512 Мб; Microsoft Windows XP/Vista/7/8/10; Adobe Acrobat Reader 8.0 и выше; CD-ROM; мышь



ISBN 978-5-7779-2649-4

© Зинковская Л. С., составление, 2023
           © ФГАОУ ВО «ОмГУ
им. Ф.М. Достоевского», 2023

ОГЛАВЛЕНИЕ


ВВЕДЕНИЕ....................................................4
LEKCJE PIERWSZA-DRUGA. KTORA JEST GODZINA? /
O KTOREJ GODZINIE JEST FILM?................................6
LEKCJE TRZECIA - CZWARTA. RZECZOWNIK. DOPELNIACZ...........22
LEKCJA PIATA. PISZEMY LIST.................................42
LEKCJE SZOSTA-SIODMA. CZAS PRZESZLY.........................51
LEKCJA OSMA. CZAS PRZYSZLY.................................64
LEKCJE DZIEWIATA-DZIESIATA. MIEJSCOWNIK....................71
LEKCJE JEDENASTA-DWUNASTA. ZWIAZKI FRAZEOLOGICZNE..........77
   Aplikacja 1. KRZYZOWKA SWIATECZNA.......................86
   Aplikacja 2. LAMANCE J^ZYKOWE...........................87
СПИСОК ИСПОЛЬЗОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ...........................89
СПИСОК РЕКОМЕНДОВАННОЙ ЛИТЕРАТУРЫ..........................90

3

                ВВЕДЕНИЕ





     «Polski idzie jak z platka» - это учебно-методическое пособие по изучению польского языка на начальном этапе, предназначенное для студентов факультета филологии, переводоведения и медиакоммуникаций (направление подготовки 45.03.01 «Филология») и являющееся дополнением к учебникам по польскому языку, например к «Практическому курсу польского языка» Я.А. Кро-товской. В связи с динамическим развитием современного мира языковой и страноведческий материал учебника постоянно нуждается в обновлении. В предлагаемое пособие включены упражнения и тексты, отражающие современную языковую практику.
     Цель издания - развитие навыков и умений польской устной и письменной речи в различных ситуациях. 7 разделов включают лексические темы, которые изучаются на начальном уровне: еда (jedzienie), праздники (polskie swicta), распорядок дня (moj dzien), оформление писем (list) и пожеланий (zyczenia).
     Изучение лексического и грамматического материала пособия способствует развитию у учащихся следующих умений:
     •       владение навыками коммуникации в иноязычной среде на уровне бытового общения;
     •       использование различных форм устной и письменной коммуникации на польском языке в учебной и профессиональной деятельности.
     Каждый раздел пособия имеет определенную структуру: список вопросов для обсуждения, лексический минимум, тексты и систему упражнений, а также задания для знакомства с польской фразеологией.
     Список вопросов помогает закрепить теоретический грамматический материал.
     После вопросов в каждом разделе предлагаются схемы и таблицы с описанием изучаемого грамматического правила (падежи (Dopelniacz, Miejscownik), времена (czas terazniejszy, przeszly i przyszly) и виды глаголов).

4

      Грамматические задания, связанные с лексической темой, способствуют закреплению материала, а также развитию умений и навыков говорения на польском языке. Грамматические задания приводятся с опорой на современные польские учебные пособия для иностранцев (Burkat A. Hurra po polsku 1, Machowska J. Gramatyka? Alez tak?, StempekI. Polski krokpo kroku 1).
      В каждом разделе предлагаются как учебные, так и аутентичные тексты монологического характера (письма, рецепты, песни, загадки, программа передач), а также тексты научного стиля (Piszemy list, Rodzaje zwiqzkow frazeologicznych. Blqdy frazeologiczne). Тексты подобраны по тематическому принципу с учетом изучаемого грамматического материала и способствуют формированию коммуникативной и страноведческой компетенций.
      Лексический минимум, представленный в разделе, обеспечивает формирование навыков монологической и диалогической речи.

5

                LEKCJE PIERWSZA-DRUGA.
                KTORA JEST GODZINA? / O KTOREJ GODZINIE JEST FILM?




MOJ DZIEN
     1.      Способы обозначения времени в польском языке. Вопросы и ответы.
     2.     Порядковые числительные.
     3.     Наречия времени в польском языке. Dni tygodnia
     4.      Настоящее время польского языка. Лексика по теме «Мой день».
     5.       Спряжение глаголов на -c, ^sz (brae, myc, pisac, podrozowac ).
     6.      Спряжение глаголов на —c, -isz / —c, -ysz (spac, robic, tanczyc, uczyc).
     7.     Спряжение глаголов chodzic, isc, jezdzic, jechac.

         Ktora jest godzina?     O ktorej godzinie jest film?
      oficjalnie / nieoficjalnie  oficjalnie / nieoficjalnie 
1:00  pierwsza (godzina)         o pierwszej (godzinie)      
2:00  druga                      o drugiej                   
3:00  trzecia                    o trzeciej                  
4:00  czwarta                    o czwartej                  
5:00  piata                      o piatej                    
6:00  szosta                     o szostej                   
7:00  siodma                     o siodmej                   
8:00  osma                       o osmej                     
9:00  dziewiata                  o dziewiatej                
10:00 dziesiata                  o dziesiatej                
11:00 jedenasta                  o jedenastej                
12:00 dwunasta                   o dwunastej                 
13:00 trzynasta / pierwsza       o trzynastej / o pierwszej  
14:00 czternasta / druga         o czternastej / o drugiej   
15:00 pictnasta / trzecia        o pictnastej / o trzeciej   

6

16:00 szesnasta / czwarta    o szesnastej / o czwartej   
17:00 siedemnasta / piata    o siedemnastej / o piatej   
18:00 osiemnasta / szosta    o osiemnastej / o szostej   
19:00 dziewictnasta / siodma o dziewictnastej / o siodmej
20:00 dwudziesta / osma      o dwudziestej / o osmej     
21:00 dwudziesta pierwsza /  o dwudziestej pierwszej /   
      dziewiata              o dziewiatej                
22:00 dwudziesta druga /     o dwudziestej drugiej /     
      dziesiata              o dziesiatej                
23:00 dwudziesta trzecia /   o dwudziestej trzeciej /    
      jedenasta              o jedenastej                
24:00 dwudziesta czwarta /   o dwudziestej czwartej /    
      dwunasta               o dwunastej                 
Jest szosta rano. 6.00    Jest szosta wieczorem. 18.00   
Jest dziewiata rano. 9.00 Jest dziewiata wieczorem. 21.00
Jest trzecia w nocy. 3.00 Jest trzecia po potudniu.15.00.

Ktora jest godzina?

      Styl oficjalny (24 h) Styl nieoficjalny (12 h)       
18.00 osiemnasta            szosta                         
18.05 osiemnasta pice       pice PO szostej                
15.20 pictnasta dwadziescia dwadziescia PO trzeciej        
21.50 dwudziesta pierwsza   ZA dziesice dziesiata wieczorem
23.45 picedziesiat          ZA pictnascie dwunasta w nocy /
      dwudziesta trzecia    ZA kwadrans dwunasta           
      czterdziesci pice                                    
15.30 pictnasta trzydziesci wpol do czwartej               

O ktorej godzinie?

      Styl oficjalny (24 h)    Styl nieoficjalny (12 h)       
18.00 o osiemnastej            o szostej                      
18.05 o osiemnastej pice       pice PO szostej                
15.20 o pictnastej dwadziescia dwadziescia PO trzeciej        
21.50 o dwudziestej pierwszej  ZA dziesice dziesiata wieczorem
      picedziesiat             ZA pictnascie dwunasta w nocy /

7

23.45 o dwudziestej trzeciej   ZA kwadrans dwunasta
      czterdziesci picc                            
15.30 o pictnastej trzydziesci o wpol do czwartej  

PRZYSLOWKI CZASU, DNI TYGODNIA

Наречия времени             Dni tygodnia     Kiedy?    
nigdy nie           0 %     poniedzialek w poniedzialek
rzadko              1-25 %  wtorek       we wtorek     
od czasu do czasu   26-50 % sroda        w srodc       
czcsto              51-75 % czwartek     w czwartek    
zwykle              76-90 % piatek       w piatek      
zawsze / codziennie 100 %   sobota       w sobotc      
                            niedziela    w niedzielc   

PRZYSLOWKI CZASU

    Doba        Godzina          Kiedy?       
rano          5.00-10.00  rano                
przedpoludnie 11.00-11.59 przed poludniem     
poludnie      12.00       w poludnie (w dzien)
popoludnie    14.00-17.00 po poludniu         
wieczor       17.00-22.00 wieczorem           
noc           22.00-6.00  w nocy              
polnoc        24.00       o polnocy           

      Co jest rano? Rano jest sniadanie. (6.00)
      Co jest po poludniu? Po poludniu jest obiad. (14.00)
      Co jest wieczorem? Wieczorem jest kolacja. (16.00)


CZAS TERAZNIEJSZY: KONIUGACJA I -$, -ESZ

         rysowac   brac       pisac     myc sic   koncowka
ja       rysuj?    biorc     piszc    myj? sic    -?      
ty       rysujesz  bierzesz  piszesz  myjesz sic  -esz    
on / ona rysuje    bierze    pisze    myje sic    -e      
my       rysujemy  bierzemy  piszemy  myjemy sic  -emy    
wy       rysujecie bierzecie piszecie myjecie sic -ecie   
oni/one  rysj      biorq     pisz^    mvjq sic    -4      

8

Uwaga! 1.

rozne  ja mog-c,       ty moz-esz,          
tematy oni / one mog-4 on / ona / ono moz-e,
                       my moz-emy,          
                       wy moz-ecie.         

      2. pracowac: a) prac-owac, b) -uj+koncowki osobowe: prac-uj-c, prac-uj-esz.


CZAS TERAZNIEJSZY: KONIUGACJA II -$, -YSZ / -$, -ISZ

         spac   muszic  krzyczyc   uczyc sie   koncowka     
ja       spie   musze   krzycze    ucze sic    -?           
ty       spisz  musisz  krzyczysz  uczysz sic  -isz /-ysz   
on/ona   spi    musi    krzyczy    uczy sic    -i /-y       
my       spimy  musimy  krzyczymy  uczymy sic  -imy / -ymy  
wy       spicie musicie krzyczycie uczycie sic -icie / -ycie
oni/ one spi^   muszq   krzyczy^   ucz$ sic    -:!          

CZAS TERAZNIEJSZY CZASOWNIKOW chodzic, isc, jezdzic, jechac

         isc       chodzic  jechac    jezdzic  
ja       idC      chodze    jade      jezdze   
ty       idziesz  chodzisz  jedziesz  jezdzisz 
on / ona idzie    chodzi    jedzie    jezdzi   
my       idziemy  chodzimy  jedziemy  jezdzimy 
wy       idziecie chodzicie jedziecie jezdzicie
oni/one  id$      chodzq    jad4      jezdzq   

CZAS TERAZNIEJSZY CZASOWNIKOW umiec, jesc, widziec

         umiec   jesc  widziec koncowka
ja       umiem   jem   wiem    -em     
ty       umiesz  jesz  wiesz   -esz    
on / ona umie    je    wie     -e      
my       umiemy  jemy  wiemy   -emy    
wy       umiecie jecie wiecie  -ecie   
oni/one  umiej^  jedzq wiedz^  -(dz)$  

9

      1. Prosze odmieniac czasowniki.
      a)       pracowac, studiowac, dyskutowac, szanowac, gimnastykowac sic; bawic sic, budzic siq, mowic.
      b)       obserwowac, spacerowac, calowac, podrozowac, malowac, surfowac; robic, leciec, siedziec.
      c)       gotowac, kupowac, interesowac sic, planowac; widziec, wolec, myslec, lubic.

      2. Prosze  uzupelnic  zdania odpowiednimi formami
czasownikow w czasie terazniejszym.
      Przyklad: Czy (ty, gotowac) ...gotujesz... obiad? - Tak, ja ... gotuje.obiad.
      1. - Czy (wy, interesowac sic) ____sportem?
        - Tak,sportem, zwlaszcza pilka nozna i koszvkowka.
      2. - Czy mama teraz (robic) _______ zakupy?
        - Tak, ona (kupowac) _________mleko, bulki i herbatc.
      3. - Czy zawsze (ty, spac) _____do dziesiatej?
        - Nie, (ja, spac) ______ do dziesiatej w niedzielc.
      4. - Czy mama i tata czcsto (podrozowac) _____?
        - Tak, oni czcsto ______, nawet za granicc.
      5. - Czy (Pani, malowac) _______obrazy?
        - Tak, ja ________ obrazy, to moje hobby.
      6. - Czy (ty, moc) _______ podac mi sol?
        - Tak, proszc bardzo.
      7. - Czy Marysia i Monika (robic) _____w wolnym czasie?
        - One (tanczyc).
      8. Czy (moc) _________ pani otworzyc okno?
      9. Karolina (brac) _______udzial w szkolnym konkursie.
      10. Dziadek i babcia (brac) ____leki codziennie wieczorem.
      11. My (moc) _________ pracowac w czasie wakacji, bo (miec)
___________duzo wolnego czasu.
      12. (ja, musiec) _____ oddac ksiazkc do biblioteki.
      13. Mama i tata na obiad (jesc) ___zupc i pierogi.
      14. Mariusz i Agata (umiec)jezdzic na nartach.
      15. Jerzy i Edyta (mowic) ______ po hiszpansku.
      16. - Czy (wiedziec) _______gdzie jest moj telefon?
         - Tak, (wiedziec) _______. Lezy na stole.

10

     17. Wy (mailowac)do kolegow.
     18. (Wy) wspaniale (umiec)gotowac.
     19. Moja siostra (studiowac)prawo i takze (musiec) duzo pracowac.
     20. (ja, prosic) ____, powtorz, bo nie rozumiem.
     21. Przepraszam, nie (rozumiec). Prosz? powtorzyc.
     22. Co pani (myslec)o tej ksiazce?
     23. Babcia i dziadek (chodzic) _ na kurs komputerowy.
     24. (wy, musiec) ____wstac jutro o siodmej.
     25. (my, bawic si?)cz?sto w chowanego.

     3. Prosze Wybrac odpowiedniprzyslowek:
     Przyklad: Staszek nie lubi hokeja i zawsze / nigdy / niekiedy nie ogl^da go w telewizji.
     1.      Magda nie jest bardzo punktualna i czasem / nigdy / zawsze spoznia si? na lekcje.
     2.      Sebastian nie ma duzo pieni?dzy, dlatego zawsze / rzadko / nigdy zaprasza Ani? do kawiarni.
     3.      Piotr pasjonuje si? tenisem, wi?c nigdy /rzadko /czesto oglada turnieje tenisowe.
     4.      Ola kocha zwierz?ta, dlatego czesto / rzadko / od czasu do czasu chodzi do ogrodu zoologicznego.
     5.      Ania nie interesuje si? Piotrem, wi?c tylko czesto / zawsze / nigdy nie chodzi z nim na spacery.
     6.      Babcia Stefania i pani Jadzia codziennie / nigdy / rzadko siedza na lawce, bo maja duzo wolnego czasu.
     7.      Magda nigdy / zawsze / od czasu do czasu ma wolny czas, bo teraz codziennie jezdzi na kursy tanca na lodzie.

     4. Prosze napisac, ktora jest godzina.
     11.15; 7.10; 16.45; 20.20; 14.30; 9.05; 8.50; 19.40; 23.55.

     5. Prosze odpowiedziec , o ktorej godzinie jest...:
Program telewizyjny
     7.00 Program dnia
     7.10 Wiadomosci
     7.20 Twoj lekarz - magazyn medyczny


11

      7.50 Specjalista - film sensacyjny, USA
      9.00 Koncert zespolu Depeche Mode
      11.25 Mlody Pilsudski. Odc. 12. Serial historyczny.
      12.40 Stawka wicksza niz zycie. Odc. 6/18. Zelazny krzyz. Serial.
      14.00 Panorama
      15.00 Pogoda
      15.10 Region Polityka
      16.00 Olimpiada Bolka i Lolka. Serial animowany.
      16.15 Basnie i bajki polskie. Odc. 6. Bazyliszek. Film animowany.
      16.35 Mis Uszatek. Odc. 21. Gniazdko. Serial animowany.
      16.45 Masza i niedzwiedz. Odc. 39. Bajka na dobranoc. Serial animowany.
      17.10 To je Borowicz. Podroze ze smakiem. Odc. 31. Magazyn kulinarny.
      18.35 Domisie. Domisowa gazetka. Program dla dzieci.
      19.05 Rodzinka.pl s.l - odc. 19 Powitanie jesieni. Serial komediowy.
      19.40 Ojciec Mateusz. W zdrowym ciele... Serial kryminalny.
      20.30 Slownik polsko@polski - talk-show prof. Jana Miodka
      21.50 Kocham Cie, Polsko! Zabawa quizowa
      22.25 M jak milosc. Serial.
      23.15 The Voice Kids. S. III. Bitwa.
      00.20 Ocaleni przez Chopina. Film dokumentalny

      Stawka wicksza niz zycie - polski szpiegowski serial telewizyjny z lat 1967-1968 w rezyserii Janusza Morgensterna i Andrzeja Konica.
      MIody Pilsudski - sensacyjno-przygodowy serial kostiumowy (z lat 2018-2020) opowiadajacv o najmlodszych latach zycia i patriotycznej dzialalnosci Marszalka Jozefa Pilsudskiego.
      Bolek i Lolek, kultowe postaci dziecinstwa wielu Polakow -dwaj tytulowi bohaterowie jednego z najpopularniejszych polskich seriali animowanych dla dzieci w latach 1962-1986.
      Mis Uszatek - 1. polski animowany serial telewizyjny, emitowany w latach 1975-1987, 2. ksiazka, zbior opowiadan Czeslawa Janczarskiego.
      Domisie - edukacyjno-wychowawczy program telewizyjny o charakterze widowiska teatralnego z udzialem aktorow i lalek, kierowany do dzieci w wieku przedszkolnym w latach 2004-2018.

12